Antik çağın büyüsünü yaşamak isteyenler için Xanthos Antik Kenti, Türkiye’nin güneybatısında, Likya’nın görkemli başkenti olarak dikkat çeken bir yerdir. Antalya’nın Kaş İlçesi’ne bağlı olan bu antik kent, tarih ve kültür severleri büyüleyen kalıntıları ve zengin tarihiyle ön plana çıkmaktadır.
Xanthos Antik Kenti Nerededir ?
Xanthos, Antalya İli, Kaş İlçesi’ndeki Kınık Mahallesi’nde yer almaktadır. Kaş’a 45, Fethiye’ye 63 km uzaklıkta bulunmaktadır. Antik Çağda Likya‘ya başkentlik yapmıştır.
Xanthos Antik Kenti’ne Nasıl Gidilir ?
Xanthos’a kendi özel aracınızla ya da toplu taşıma ile ulaşmak mümkündür. Kaş- Fethiye yolu üzerinde, Xanthos tabelalarını takip ederek antik kente rahatça ulaşabilirsiniz. Eğer kendi aracınız ile bölgeye gelmediyseniz Kaş veya Patara gibi merkezlerden araç kiralama yaparak da antik kente ulaşım sağlayabilirsiniz. Ayrıca, Kaş – Fethiye arasında hizmet veren otobüs/minibüslerin rotası üzerinde Kınık’ta inip antik kente yürüyerek ulaşabilirsiniz.
Xanthos Antik Kenti Giriş Ücreti Ne Kadar ?
Xanthos Antik Kenti giriş ücreti 2023 yılında 50 TL’dir. Antik kent girişinde Müze Kart geçerlidir. Ayrıca öğretmen kimlik kartı ile de ücretsiz giriş mümkündür.
Xanthos Antik Kenti Ziyaret Saatleri Ne Zaman ?
Haftanın her günü açık olan antik kentte, açılış ve kapanış saatleri mevsime göre değişiklik göstermektedir.
Yaz dönemi: Açılış saati 08.00, Kapanış saati ise 20.00’dır.
Kış dönemi: Açılış saati 8.30, Kapanış saati ise 17.30’dır.
Ayrıca, gişelerin kapanış saati 19.30’dır.
Xanthos Antik Kenti’nin Tarihi
Xanthos, Eşen Çayı kenarındaki ovaya hâkim iki tepe üzerinde kurulmuştur. İlki Eşen Çayı’nın kenarından sarpça bir kayalık şeklinde yükselen surla çevrili Likya Akropolü‘dür. İkincisi ise kuzeydeki daha yüksek ve geniş olan Roma Akropolü’dür. Likya Birliği’nin idari merkezi olarak nitelenen Xanthos’un ismi Likya dilinde yazılan kitabelerde ARNNA şeklinde geçmektedir. Homeros, Sarpedon yönetimindeki Xathosluların, Troya savaşlarına katıldıklarını anlatır. Ancak kazılarda elde edilen buluntular şehrin iskânını İÖ 8’inci yüzyıldan önce götürmeye imkân vermemektedir.
Şehir, İ.Ö. 545–546 yıllarında Pers Kumandanı Harpagos tarafından kuşatılmıştır. Xanthoslular, kahramanca karşı koyup direnmelerine rağmen çaresiz duruma düştüklerinde, kadın ve çocuklarını öldürüp şehri ateşe vererek insansız ve harap bir şehri Harpagos’a bırakmışlardır. İÖ 475–450 arasında Xanthos, bu kez yangın felaketi ile karşılaşmıştır. İÖ 334 yılında Büyük İskender şehri almıştır. İskender’in ölümünün ardından Xathos, İÖ 309’dan itibaren Mısır Hanedanı Ptolemaios’ların, ardından birçok Likya şehri gibi Suriye Kralı III. Antiokhos’un egemenliğini kabul etmek zorunda kalmıştır. İÖ 2. yy’da Likya Birliğinin başkenti olan Xanthos, İÖ 42 yılında bu kez Romalı Brutus tarafından yerle bir edilmiş, ancak ardından İmparator Marcus Antonius’un gayretleriyle yeniden imar görmüştür.
İS 1’inci yüzyılda Roma egemenliği altındaki Xanthos’ta, İmparator Vespasianus adına tak yaptırılmıştır. Günümüze kalmış Roma yapılarının çoğu bu dönemde inşa edilmiştir. Bizans egemenliği sırasında piskoposluk merkezi olan Xanthos, bu dönemde birçok yeni yapıya kavuşmuştur. 7’nci yüzyıl sonrası Arap akınları şehrin önemini yitirmesine sebep olmuş ve 1838 yılında Charles Fellows’un burayı keşfedip bazı kalıntıları Londra’ya taşımasına kadar ufak bir köy kimliğiyle yanı başındaki Kınık’ta yaşamını sürdürmüştür. Xanthos örenyeri, Likya uygarlığının özgünlüğü ve kazılarda elde edilen buluntuların önemi nedeniyle UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası Listesi‘ne dâhil edilmiştir.
Xanthos Antik Kenti’nde Gezilecek Yerler
Harpy Anıtı
Xanthos’un en ilginç kalıntıları, tiyatronun batısında yer alır. Bunlardan ilki, yüksek dikdörtgen yekpare kaide üzerindeki ölü ailesi ile yanındaki kadın gövdeli, kuş kanatlı yaratıklar olan ve ölülerin ruhlarını gökyüzüne taşıdıklarına inanılan “Harpy” kabartmalarına sahiptir. Bugün orijinal blokları, Biritish Museum’da sergilenen Harpy Anıtı, İ.Ö. 5. yy.a tarihlenmektedir.
Nereidler Anıtı
Kazı çalışmaları sırasında ülkemizden götürülen bir diğer önemli eser de Nereidler Anıtı’dır. Dış görünüş olarak İon Düzenini andırdığı söylenebilir. Sütunlar arasında bulunan 12 adet Nereid heykelinden dolayı Nereidler Anıtı olarak anılmaktadır. Günümüz kalıntılarında ne yazık ki sadece temellerine rastlanabilmektedir. Eserin orijinali British Museum’da sergilenmektedir.
Tiyatro
Likya akropolünün kuzey tarafında, Roma döneminden kalma tiyatro yer almaktadır. Tiyatronun, derin bir orkestra çukuruna sahip olması, bu tiyatronun gladyatör dövüşleri için inşa edildiğinin bir göstergesidir. Tiyatro toplamda iki kademeden oluşmaktadır. Birinci kademesinde toplam 16 oturma sırası ve 12 merdivenli yol bulunmaktadır. Tiyatronun ikinci kademesinden yalnızca 4 sıra günümüze kadar ulaşabilmiştir. İkinci kademedeki büyük eksiklik tiyatronun toplam kapasitesi hakkında bir fikir yürütmemize engel olmaktadır.
Batı Agora
Antik kente girişin sol yakasında kentin batı meydanı olan Batı Agora ve hemen arkasında antik tiyatro görünmektedir. Bu meydana zamanında 12 Tanrılar Agorası da denmiş ve antik kentin kültürel merkezi burasıymış. Bu sebeple tiyatro, hamam, meclis binası gibi yapılar bu agoranın etrafına inşa edilmiştir.
Ana Cadde (Decumanus)
Antik kente girişin sağ yakasındaki, Decumanus olarak da adlandırılan ana cadde oldukça iyi durumdadır. Büyük kireç taşlardan oluşan caddenin genişliği yaklaşık 12 metre kadardır. Bu yolun sonunda da kentin dini ve ticari merkezi olan Doğu Agorası bulunmaktadır. Caddenin kenarlarındaki portikoların (stoa) mozaik tabanları ortaya çıkarılmış ancak şu an için üzeri kapalı bir şekilde korunmaktadır.
Last modified: 20 Haziran 2023
